تبصره

کابل/ ۱۳سرطان/ باختر
رقابت٬ جنگ های نیابتی و تبلیغاتی میان شماری از کشورها در افغانستان نه تنها که اوضاع این کشور را پیچیده کرده است بل این کار٬ فرصت های همکاری و همگرایی منطقه یی را از بین برده است.
مفسر آژانس باختر می نگارد؛ در روزهای اخیر امریکا و روسیه اتهام های علیه یک دیگر در افغانستان داشته اند.
روز نامه نیویارک تایمز که با اعتبار ترین و سابقه دارترین رسانه در امریکا است٬ در خلال یک هفته دو گزارش را دراین مورد که گویا سازمان های استخباراتی روسیه برای طالبان پول داده اند که عساکر امریکایی و دیگر کشورهای عضوی ایتلاف جهانی مبارزه علیه هراس افگنی را که در افغانستان حضور دارند٬ بکشند.
با آن که مقام ها در دو کشور «امریکا و روسیه» آن را رد کرده اند و رییس چمهور ترامپ آن را جعلی خواند٬ مگر گزارش دومی این روز نامه با نگرانی دنبال شده است.
در گزارش دومی٬ نیویارک تایمز گفته های خود را مستندسازی کرده است و از گرفتاری حداقل شش افغان از سوی حکومت افغانستان به جرم پول شویی و انتقال پول از روسیه به طالبان سخن گفته است.
این دو گزارش نیویارک تایمز سبب شده است که جمهوری خواهان و دموکرات ها در سنا و مجلس نمایندگان امریکا٬ آن را به بررسی گیرند و نهادهای استخباراتی آن کشور هم به کمک کارشناسان امور پولی این مساله را دنبال کنند.
مشکل در اینجا تمام نشده است.
به تعقیب نشر گزارش های نیویارک تایمز٬ مقام های روسیه در کنار آن٬ از محتوای این گزارش اظهار بی خبری کردند به صراحت نیروهای امریکایی مستقر در افغانستان را به قاچاق موادمخدر و موادمعدنی از این کشور متهم کردند و این اتهام گذشته شان را که امریکا می خواهد داعش را به هدف سرگرمی روسیه٬ به افغانستان انتقال دهد تکرار کردند.
آنچه را که نیویارک تایمز گفته است و آنچه را که مقام روسی بیان داشته اند نمایانگر آن است که این دو فدرت بزرگ مصروف یک جنگ نیابتی٬ یک رقابت ناسالم و یک جنگ فرا گیر تبلیغاتی در افغانستان اند.
موضع گیری متضاد این دو کشوردر افغانستان٬ قدرت های منطقه یی را نیز فرصت و جسارت بخشیده است که در زمین افغانستان به جنگ و رفابت بپر دازند.
امروز پاکستان٬ سعودی٬ با جمع دیگر از کشورهای حوزه خلیج٬ مصروف یک جنگ نیابتی با ایران اند و همچنان تلاش دارند تا هند را نیز به مقابله وا دارند.
اگر به معضل افغانستان که از آن چهل سال می گذرد دقیق شویم این مشکلات و نابسامانی های اخیر زاده مشکلات داخلی این کشور نبوده است٬ بل با تجاوز بیرونی شکل گرفت و افغانستان به میدان رقابت شرق و غرب و کشورهای منطقه مبدل شد.
چهل سال قبل شوروی سابق به افغانستان لشکر کشید و غرب برای مهار شوروی هر کاری کردند٬ حالا که امریکا در افغانستان است روس ها برای زمینگیر کردن حریف هر کاری می کنند.
در وجود چنین یک کشمکش و رقابت است که معضل افغانستان فربه تر از هر روز دیگر است و هیچ روزنه امید برای حل آن دیده نمی شود.
رقابت٬ جنگ های نیابتی و تبلیغاتی میان شماری از کشورها در افغانستان نه تنها که اوضاع این کشور را پیچیده کرده است بل این کار٬ فرصت های همکاری٬ همکاری و همگرایی منطقه یی را از بین برده است.
در حالی که مشکل افغانستان آنچنان که دولت های روسیه وامریکا از آن تعریف دارند یک مشکل حاد منطقه یی و فرا منطقه یی است که باید در مشارکت بین المللی به آن رسیدگی شود و این نیاز به شکل گیری یک اجماع جهانی دارد.
مگر با تاسف٬ دیده عقده مندانه٬ رقابتی و انتقام جویانه٬ می تواند ایده و نظریه شکل گیری اجماع منطقه یی و فرامنطقه یی را در خصوص مساله افغانستان کمرنگ کند و در نهایت روند سیاسی حل معضل این کشور را تضعیف خواهد کرد که با این کار افغانستان همچنان در تمرکز فعالیت های گروه های هراس افگن بین المللی باقی خواهد ماند و کشورهای دور و نزدیک این کشور از ناحیه افغانستان نگران باقی می مانند و به این ترتیب نظم و همکاری های منطقه یی با چالش های زیادی همراه خواهد بود.
بهتر است که کشورهای بیرونی به جای رقابت٬ افغانستان را به مکان همکاری های اقتصادی مبدل کنند و از فرصت های که برای رشد اقتصادی٬ همکاری و همگرایی منطقه یی در این کشور وجود دارد سود برند.
حرف دیگر برای طالبان است٬ این گروه نباید دیگر ابزاری و وسیله برای کشور های بیرونی باشند.
گفته های نیویارک تایمز و نزدیکی این گروه با روسیه به جز تشدید رقابت های بیرونی در افغانستان و طویل شدن معضل کشور ما سودی دیگر ندارد٬ وقت آن است که طالبان ملی فکر کنند.
تحلیل سیاسی