کابل باختر/ 1/ اسد
اخیراً نشست سه جانبه میان روسای حکومت های کشورهای افغانستان ، پاکستان و انگلستان درکابل برگزار شد.
ادامه روند مبارزه با تروریزم وروند صلح درافغانستان محور اصلی گفتگو های روسای حکومات کشورهای یاد شده بود .
هرگاه به انکشافات چند سال اخیر پرداخته شود این امرواضح میگردد که سراني کشور یاد شده برای حل بحران افغانستان و منطقه بارها باهم به گونهء دو جانبه و یاهم درمجالس بین المللی دیدار های داشته اند تا راه حل برای مشکلات جاری درافغانستان که بخش از مشکلات جهان و منطقه میباشد و بیشتر ریشه های خارجی دارد پیدا نمایند ولي اين نشست نتایج که مردم افغانستان وجامعه جهانی آرزو داشتند ببار نیاورده است .
مگر نشست اخیر دریک تحول و انکشافات تازه منطقويی صورت میگیرد . تعهدات جامعه جهانی درقبال افغانستان بعداز سال 2014 محكم تر گردیده و درکنار آن مشکلات پاکستان با جامعه جهانی جدي تر شد و با وجود آنکه این کشور بعداز ماهها وقفه راه ترانزیت برروی اکمالات نیروهای امریکایی و ناتو را گشود مگر تنش و سردی درمناسبات پاکستان امریکا و ناتو همچنان هویدا است و حرف های دیگر .
انکشافات اخیر این امر را حتمی میسازد که نسبت به قضایای منطقوی که افغانستان و پاکستان بخش این مشکلات اند دقیق تر و معقول ترفكر شود حالا این پرسش مطرح میگردد با درنظرداشت سیرحوادث درمنطقه نشست اخیر چه پیامدهای میتواند داشته باشد .
شماری ازاگاهان سیاسی بدین باور اندکه پاکستان بادرنظرداشت وضعیت داخلی و بین المللی خود یک مانور و سیاست جدیدی را درقبال افغانستان در پیش گرفته است .
محمد یونس فکور آگاه مسایل سیاسی میگویدکه پاکستان خودش زیر فشار جامعه جهاني قرار دارد تا با تروریزم مبارزه جدی نماید و پاکستان یک نوع بازی سیاسی جدید را در پیش گرفته تا بتواند از افغانستان و متحدان بین المللی خویش امتیازات کسب نماید و به طالبان می فهماند که اگر با حکومت افغانستان مذاکره نمایند پاکستان اپوزیسیون حکومت افغانستان را درپهلوي خود قرار می دهد و به آنها روابط و مناسبات برقرار می نماید و به حکومت افغانستان هم گوشزد مي نمايد که اگر بالای ما درعرصه های افراطیت فشار وارد نمایند ما به جناح های دیگر افغانستان روابط برقرارمی نمائیم .
فکور اضافه نمودکه نشست سه جانبه هیچ گونه منفعت برای افغانستان در قبال نخواهد داشت زیرا این چندین بارمیشود که چنین نشست های صورت میگیرد اما کدام نتایج مثبت برای افغانستان نداشته است.
وحید مژده یک تن دیگر از کارشناسان امور سیاسی بدین باور است كه تفاوت نشست سه جانبه نسبت به نشست های قبلی هم آهنگ بود دراین نشست روی روند صلح بحث صورت گرفت مگر اين مباحثا ت بسیار مقدماتی و سرد بود .
مژده اضافه داشت صدراعظم فعلی پاکستان نظرو پاليسي صدراعظم قبلی آنكشور درقبال افغانستان ادامه خواهد داد.
زیرا روی مبارزه با طالبان هیچ گونه بحث صورت نگرفته بخاطریکه آنها درخاک پاکستان تمویل و تجهیز میشوند .
شکریه بارکزی نماینده مردم در پارلمان میگویدکه مردم افغانستان هیچ گاهی ازاین نشست ها توقع ندارند زیرا این گونه نشست ها زیاتر روی مسایل افغانستان صورت گرفته تعهدات دادهمگر حامه عمل نپوشيده است و هیچ کدام نتایج هم نداشته است و امید مردم از این قسم نشست ها بسیارکم رنگ شده است و این نشست ها هیچ گاهی به نفع افغان ها نخواهد بود.
مگر سجيه خبرنگار آزاد به بعد دیگر قضیه مینگرد او به این عقیده است که پاکستان ازگذشته چیزی های زیادی آموخته و بالاخره به این نتيجه رسیده که نمیتوان بابرتری جویی و استفاده ابزاری از جریان های افراطی که نه تنها درافغانستان نه در پاکستان بل درمنطقه و جهان جای پا ندارند به اهداف خود دست یابد .
از طرف دیگر استفاده پاکستان از جريان هاي افراطی به عنوان وسایل فشار علیه افغانستان هند و حتا کشورهای آسیامیانه انزوا بیشتر پاکستان را درقبال داشته است و از اعتبار آن در سطح بین المللی به پیمانه كافی کاسته است.
درطول ده سال گذشته این کشور بیشتر دچار مشکلات امنیتی گردیده افراطیت درآن رشد نموده و اقتصاد آن تا سرحد متلاشی شدن بیش رفته است سیاستمداران پاکستانی به این نکته رسیده اندکه باید به تعقل و خیر اندیشی درسطح منطقه تن بدهند وواقعیت ها را بپذیرند معقول و منطقی عمل نمایند به باور این خبرنگار آزاد امیداست که راجا پرویز اشرف با همین اندیشه به افغانستان آمده باشد درغیر آن همانگونه که مشکلات درافغانستان حل نخواهد شد به مشکلات پاکستان نیز افزوده ميگردد.
یک استاد دانشگاه تعلیم وتربیه کابل میگوید : که امروز اقتصاد است که تمام مسایل را زیر سایه گرفته است درافغانستان که اکنون منابع طبیعی آن درجهان پرآوازه گشته کشورهای زیادی را متوجه سرمایه گذاری درافغانستان نموده است پاکستان نمیخواهد از این رقابت ها به دور باشد پس سیاسی فکر میکند درکنار جامعه جهانی براي حضورخود درافغانستان یک جای مناسب میپالد .
اين استاد دانشگاه اضافه مي دارد ، پاکستانی های منبعد راه معقول را درپیش خواهندگرفت درغیر آن از کاروان اندیشه و تفکر درافغانستان دور خواهند ماند.
آنچه دربالا ذکر شد نمایانگر حرف های متضاد درباره پیامدهای اجلاس سه جانبه اخير است مگر جوسیاسی موجود به پاکستان این مشوره را میدهد که عقل سلیم را پیش گیرد با واقعیت ها در منطقه با بصیرت سیاسی نگاه کند .
