کابل/۲۹جدی/ باختر
وزارت مالیه بودجهٔ سال مالي ۱۴۰۰ را در راستاي حفظ اصلاحات در عرصهٔ پلان گذاري مالي در مطابقت به معیارهای بین المللی، اولویت های انکشافی، اصل توازن، رشد اقتصادی پایدار و انکشاف ملی و بادرنظرداشت امکانات و محدودهٔ مالی ترتیب کرده است. حکومت افغانستان خود را متعهد به مدیریت شفاف، پاسخگو و موثر منابع از طریق بودجه ملی می داند، ترتیب بودجه ملی بادرنظرداشت امکانات و محدودهٔ مالی سرمایه گذاری های جدید را به شکل بهتر و هدفمندتر مدیریت می کند. در بودجهٔ ملی ۱۴۰۰ اولویت ها و بخش عظیم پروژه ها شامل مدیریت منابع آبی، معادن و پترولیم، زیربنا سازی، اتصال منطقه یی، عدلی و قضایی و توزیع تذکره الکترونیکی است. مجموع بودجه ملی برای سال مالی ۱۴۰۰ مبلغ ۴۷۳ میلیارد افغانی تخمین شده است که از این میان بودجهٔ عادی مبلغ ۳۱۱ میلیارد افغانی و بودجهٔ انکشافی با رقم ۱۶۱ میلیارد افغانی را در بر می گیرد. وزارت مالیه در مسودهٔ دوم نظریات، پیشنهاد ها و ملاحظات اصلاحی نمایندگان مردم در ولسی جرگه را بادرنظرداشت قانون های نافذه ، امکانات و محدودهٔ مالی مد نظر گرفته است. از جمله اصلاحات متذکره میتوان از مدیریت بودجهٔ اداره امور/ واحد عملیاتی( کاهش بیشتر از ۵ میلیارد افغانی بودجه این اداره و انتقال آن به اداره های مربوطه) ، کاهش ۶۰۰ میلیون افغانی بودجهٔ کود های ۹۱ و ۹۲، تغییرات در اصولنامهٔ اجرای بودجه مانند مقید کردن معیاد مشخص جهت طی مراحل سند بررسی وسط سال و ایزاد مادهٔ اصولنامه در خصوص اجراآت اداره هایی که از سوی ولسی جرگهٔ شورای ملی تصویب نشده است، یاد آور شد. در طرح بودجهٔ ملی سال ۱۴۰۰با پروژه های در حال جریان وزارت مالیه ۱۹ پروژه جدید را بعد از مطالعات اقتصادی، ارزیابی تخنیکی و طی مراحل قانونی مد نظر گرفته است. وزارت مالیه به خاطر توازن ولایتی به تعداد ۴۲۷ پروژه به هزینه ۳ میلیارد افغانی را در طرح بودجه ملی۱۴۰۰ سال مالی شامل ساخته است، تقسیمات سقف بودجه ولایتی به اساس عوامل مهم جهت تمویل پروژه های طرح شده در مجالس مشورتی که شامل سهم ثابت به هر ولایت، اندازه نفوس و درجه بندی ولایت ها از جنبهٔ فقر است، صورت گرفته است. همچنان این پروژه ها بعد از سفر تیم تخنیکی وزارت مالیه به تمام ولایت های کشور که در آن با مردم، متنفذان، علما و جوانان از نزدیک نشست مشورتی صورت گرفته است و ایشان نیازمندی ها و اولویت های انکشافی شانرا با وزارت مالیه شریک کرده اند، مد نظر گرفته شده است. باید یاد آور شد که روند متذکره را جامعه مدنی از نزدیک نظارت کرده است. در ضمن باید یاد آور شد که به تعداد ۱۴۵۰ پروژه وزارت احیاء و انکشاف دهات و به تعداد ۵۳۲ پروژه وزارت شهرسازی و اراضی شامل مسودهٔ بودجهٔ ملی است، به سطح کشور تطبیق خواهد شد. همچنان به تعهداد ۱۵۰ میلیون افغانی برای کوچیان در نظر گرفته شده است که جلسات آن بعداً برگزار خواهد شد. در طرح بودجهٔ ملی ۱۴۰۰ تمام معاش کارکنان خدمات ملکی به اساس قانون خدمات ملکی و قانون معاش مقامات عالی رتبه که از طرف پارلمان کشور تصویب شده است و نافذ است، اجرا خواهد شد. یکی از اصلاحات دیگر در طرح بودجه ملی سال مالی ۱۴۰۰، ترتیب و تصویب مقررهٔ استفاده از کود های ۹۱ و ۹۲ است. به همین ترتیب کاهش کودهای متفرقه و احتیاطی از ۳۴ کود در سال مالی ۱۳۹۹ به ۱۵ کود در سال مالی ۱۴۰۰ است، علاوه بر آن در میزان بودجهٔ کودهای متذکره کاهش قابل ملاحظه به میان آمده است در سال گذشته بودجه کودهای احتیاطی و متفرقه ۲۷ میلیارد افغانی بود که اکنون به ۱۸ میلیارد افغانی تقلیل یافته است. در اخیر درخواست رهبری وزارت مالیه از نمایندگان مردم در ولسی جرگه این است تا به خاطر تطبیق بهتر پروژه های انکشافی در وقت و زمان معین آن و تنظیم امور عملیاتی دولت، هرچه زودتر طرح بودجهٔ ملی ۱۴۰۰ را تصویب کنند. هر روزی که تصویب بودجه ملی به تاخیر مواجه شود، تاثیرات ناگواری را در بخش تطبیق پروژهٔ انکشافی و رشد اقتصادی خواهد گذاشت.
