شهرهرات 12 دلو باختر
روزانه ده ها تن ازعلاقه مند فرهنگی وگردشگران داخلی از موزیم ملی هرات بازدید می نمایند.
بگفته مسئولان ریاست اطلاعات و فرهنگ این ولایت، موزیم و آرشیف ملی ولایت هرات که گفته می شود قدمت بیش از نود ساله دارد، پس از سه دهه در سال های اخیرمجدداً بازگشایی شده و مورد استقبال بی نظیر گردشگران قرارگرفته است.
آریا رئوفیان رئیس اطلاعات وفرهنگ هرات می گوید:با بازگشایی موزیم وآرشیف ملی ولایت هرات علاقمندان به آثارباستانی قادرشدند تا از این گنجینه تاریخی وکم نظیردیدن نمایند.
موزیم هرات به سال 1302 خورشیدی و در زمانی که شجاع الدوله در وقت پادشاهی شاه امان الله رییس تنظیمیه هرات بود، بدستور مستقیم شخص شاه تاسیس گردید،که درین حالت از جانب خود حکومت اداره وحفاظت میشد.
بعد از سقوط دولت امانی ،در دوران تسلط حبیب الله کلکانی،این موزیم خلاف توقع باز گردیده وبرعلاوهء آثارزیادی که بیجا شده بود،سنگ هفت قلم که از گازرگاه به این موزیم انتقال یافته بود،واپس به گازرگاه در جوار مقبره خواجه عبدالله انصاری(رح)تعبیه گردید ودیگ مسی(هفت جوش)به مسجد جامع بزرگ هرات منتقل شد.
در سال 1310 موزیم هرات به شهرداری(شاروالی)تعلق گرفت ودر سال 1312 خورشیدی به اثر تجویز همین اداره به هوتل پارک در شهر جدید انتقال یافته ودر منزل بالایی تعمیر آن هوتل جای داده شد.
بیشتر آثار وداشته های که درین موزیم درین زمان موجود بود،از طرف شهرداری واز بودجه آن خریداری میشد ودر سال 1325 چندین قلم اثر بودایی هم از جانب موزیم ملی کابل به موزیم هرات اهداء گردید.
در این موزیم در آنوقت آثاری مربوط بودیزم،کوشانی و آثاری از بعد اسلام واز دوره غزنویها،غوریها،تیموریها و پس از آن نیز نگهداشته میشد.
در سال 1326 خورشیدی موزیم هرات بریاست مستقل مطبوعات ودر سال 1339 بگونه رسمی به مدیریت معارف سپرده شد وداشته های آن به تعمیر مدیریت قلم مخصوص(ارتباط خارجه) در جوار مجتمع اداری ولایت انتقال داده شد.
بعد از سال 1340 که این موزیم در تعمیر مدیریت ارتباط خارجه قرار گرفت و دروازه نمایش آن بروی عوام بسته شد.
هم کنون موزيم و آرشيف هرات در قلعه اختيار الدين ارگ قرار دارد كه اين قلعه بيش از سه هزار سال قدامت دارد و يكي از قديم ترين بناهاي تاريخي در جهان محسوب مي شود.
در اين موزيم 498 تكه شامل 2500 پارچه آثار باستاني موجود است كه قدمت اين آثار بيش از ۲۵۰۰سال مي باشد.
موزیم ملی هرات با وجود تحمل خطرات گوناگون در حال حاضریکی ازغنی ترین وباارزش ترین گنجینه های تاریخی کشور و منطقه میباشد که درکهن ترین بنای هرات موقعیت دارد.
