نوروز یک جشن باستانی و رویداد مرتبط به تحول طبیعت است نه پیروی از آٖتش پرستان

کابل /27 حوت/ باختر

نو روز کهن ترین جشن باستانی در آریانای قدیم‹ افغانستان› امروز است٬ قرن های متمادی از نوروز به عنوان جشنی که طبیعت جامه بدل می کند و نو می شود تجلیل شده است٬ نوروز به مفهوم کلی آن عبور از سردی و داخل شدن به تنوع در نظام طبیعت است و همیشه از این روز به عنوان جشن باستانی یاد شده است و تجلیل شده است.

مگر در سال های اخیر و به صورت مشخص بعد از حاکمیت طالبان ؛ که تقویم رسمی افغانستان از هجری خرشیدی به هجری قمری مبدل شد یک نوع حس بدبینی در برابر نو روز در حال شکل گیری و ترویج است و هر سال که حرف از تجلیل نوروز به میان می آید عدۀ  یی در مخالفت آن سر بلند می  کنند و عدۀ یی هم واکنش نشان می دهند و مخالف تجلیل نوروز به عنوان یک جشن باستانی اند.

قسمی که گفته شد تجلیل از نوروز مخالفان و موافقان خود  را دارد مخالفان آن را  حرام و در تضاد با آموزه های اسلام می دانند، اما طرفداران نوروز آن را جشن زیبایی طبیعت و آغازگر بهار می گویند٬ افغانستان با آن که پیشینۀ خوب در تحمل ارزش های مذهبی و فرهنگی دارد اما مخالفت با تجلیل نوروز طی چند سال اخیر در میان شماری از افغانان تا حدی افزایش یافته است  که شماری آن را حتی “حرام” و خلاف شرع می دانند.

در این گزارش تلاش شده است که دیدگاه شماری از علمای دین در این باره بازگو شود

مولوی گل احمد صدیقی معاون شورای علمای کابل در این رابطه به خبرنگارآژانس  باخترگفت: تجلیل از نوروز از لحاظ شریعت اسلامی جواز ندارد  وحرام است و کسانی که این روز را تجلیل می کنند تقلید از کفر می کنند زیرا این روز را یما و جمشید که  بودایی و زردشت بودند  تجلیل می کردند.

او گفت خداوند در قرآن کریم می فرماید  « شما  به محافلی  که در دین مبین اسلام جواز ندارد  نروید و آن را  جواز ندانید  ازاین ترجمۀ این آیه مبارک معلوم می شود که تجلیل از نوروز حرام است  همچنان حضرت محمد  پیغمبر خدا  در حدیثی فرموده است هر مسلمانی خود را به قومی مشابهت می دهد با آن قوم در روز آخرت حشر می شود.

مولوی صدیقی افزود که صحابه کرام نیز این روز را تجلیل نکرده است و آن را جواز نداده اند

او از نهاد ها ی مسوول خواست که در این مورد مردم را آگاهی دهند زیرا مردم بدون آگاهی از این روز تجلیل می کنند.

مولوی رحیم  الله عزیزی رییس علمای  ناحیه یازدهم  شهر کابل هم  تجلیل از   نورزو را مخالف دین اسلام خواند گفت:  اگر این روز مانند بودایی ها و زردشتیان تجلیل شود  جواز ندارد   زیرا  در سابق بودایی ها و زردشتیان که کافر بودند از نوروز   تجلیل می کردند.

اما اگر مسلمانان نوروز به حیث تغییر طبیعت و آمدن بهار تجلیل کنند  کدام مشکل شرعی ندارد.

تجلیل از نوروز به شکل رسوم وعنعنه، مشروط بررعایت اصول اخلاقی و با درنظرداشت قواعد اسلامی مانعى ندارد.

اوگفت این روز را  دهقانان به شکل عنعنه یی تجلیل می کنند  و در این روز اگر صدقه و عبادت هم شود مشکل دینی ندارد.

مولوی  احمد گل دلاور  رییس  اعتدال وزارت حج اوقاف به خبرنگار آژانس باختر گفت: در افغانستان دین مبین اسلام دین رسمی است  و هر کس از دین اسلام پا فرا تر بماند  کافر  و مشرک است  و این دین میانه و اعتدال است.

او گفت تجلیل  از نوروز  عید مجوسیان   و آتش پرستان است  اما مردم افغانستان  از این روز  به حیث  روز دهقان و تغییر طبیعت از زمستان به بهار  تجلیل می کنند  اما تجلیل از این روز مانند آتش پرستان و مجوسیان  مردود و حرام است.

او گفت:  تجلیل از  این روز به رسم و عنعنۀ افغانی  و خوشحالی از تغییر طبیعت   روا و حلال است کدام مشکل دینی و شرعی ندارد  زیرا  ما تابع کفر نیستیم  و این روز را ما مانند سایر روز های ملی تجلیل می کنیم .

او افزود: به نظر من  بعضی از علما  که تجلیل از این روز را حرام می خوانند  نظر و دیدگاه شخصی  آنان است  و من تجلیل از این روز را رد نمی کنم  و تجلیل  به رسم  افغانی  مخالف  شریعت دین ما نیست.

غلام صدیق صدیق استاد فاکولته زبان و ادبیات می گوید:  در افغانستان از نوروز بیشتر به عنوان یک جشن عنعنه یی و فرهنگی و یک رویداد مرتبط به تحول طبیعت تجلیل می شود و اگر در تجلیل نوروز امور عبادات و ابعاد دینی شامل نباشد، هیچ ممنوعیت شرعی در بزرگداشت از آن وجود ندارد.

او گفت نوروز به عنوان اولین روز سال و شروع بهار و سال نو در وطن تجلیل می شود با مسایل آتش پرستی سابق ربطی ندارد و تفکر آتش پرستی در ان راهی ندارد.  تجلیل نوروز در فرهنگ امروزی ما به عنوان شروع سال نو با امید و آرزو های نو است. آیا مردم مسلمان افغانستان این حق را ندارند که روز اول سال خویش را تجلیل کنند؟

او افزود: تا جایی که من به خاطر دارم و همین حالا هم مروج است که در تمام کشور در شروع سال جشن گرفته شده است با رهایی از زمستان زمینه برای آغاز کاراست دهقان بیل و کلند و شاگرد مکتب قلم و کتابچه… را می گیرند و سال جدید را شروع می کنند. این روز را دهقانان ما به نام روز قلبه کشی نیز  می شناسند و در همین روز در هر قریه ما جوانان و کودکان وسالمندان گرد هم می آیند  و جشن می گیرند.

وحید الله قیومی محصل  پوهنتون  کابل  کابل  تجلیل از روز اول سال در کشور را  پیشینۀ تاریخی خواند و گفت  ما  به شکل عنعنه همه ساله تجلیل از این روز تجلیل می کنیم  

وی افزود : علمای کرام را احترام قایل استیم ولی خداوند(ج) را از قلب باید تصدیق کرد نه از جشن نوروز اگر تو از دل خداوند بزرگ را دوست نداشته باشی صدها جشن نوروز را منع قرار دهی هیچ است.

او در ادامه گفت من به عنوان یک مسلمان از علمای محترم خواهش می کنم که شما اگر واقعآ وارثان دین استید پس باید برای گسترش افکار والای اسلامی کوشش کنید چرا که جامعۀ ما در فساد غرق  است  نه این که دنبال چیزهایی باشید که در آن افکار دینی دخیل نیست.

نصرت الله عزیز فعال مدنی می گوید:   نو روز را ما به عنوان روز ملی و عنعنه یی خود تجلیل می کنیم.و من فکر نمی کنم که کدام رابطه عقیدتی داشته باشد. ما نوروز را به خاطر آمدن فصل نوو  بهار نو تجلیل می کنیم نه که به خاطر آتش پرستی و غیره .

او افزود مراسم سال نو  یکی از ماندگار ترین ، شکوهمند ترین و دل انگیزترین جشن های فرأ ملی سرزمین کهن ماست ، که با نخستین روز بهار ، روز شگوفایی طبیعت و تولد شقایق های سرخ صحرایی آغاز، می شود  و همه ساله  در کشور ما  تجلیل می شود  تجلیل نو روز  به شکل عنعنه یی وطن ما به نظر من مشکل شرعی ندارد.

هر چند امروز عدۀ یی تجلیل از نوروز را بدعت و منافی با دساتیر اسلام می دانن  و آن را به زردشتیان و آتش پرستان نسبت می دهند، اما آنچه مسلم است این است که اگر به گونه عمدی بدعت صورت نگیرد، گرامیداشت از این روز به عنوان زنده شدن طبیعت و آمدن فصل بهار هیچ تقابلی با اسلام ندارد

معروف ترین و مشهورترین اعمال این روز، دعای تحویل سال است که به صورت فردی و یا جمعی انجام می شود و همزمان با زنده شدن طبیعت مسلمانان از خداوند می خواهند که تغییرات عمیق در حالت های زندگی شان در عرصه های مختلف رونما شود.

چنانچه‌که می دانیم، نوروز در فهرست میراث های فرهنگی(یونسکو) سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد به حیث میراث فرهنگی جهانی قبول و از جانب مجمع عمومی ساز مان ملل متحد به‌ عنوان «روز بین‌المللى» رسمیت یافته است.

نوروز در سال ۲۰۰۹ از سوی سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد – یونسکو – به عنوان میراث فرهنگی و معنوی بشریت ثبت شد. نجیب  بهزاد/فرشته ذهاب