هرات / ۱۵ جدی/ باختر
کتابهای “هرات در مسیر اطلاعات” و “نود سال خبر” حاصل یک عمر تلاش شفیقه حیدری درعرصه کار رسانه یی است
مثل همیشه در تحریرمطلبی برای روزنامهٔ اتفاق اسلام پشت میز کاری اش با دقت تمام در حال تایپ کردن است، آرام و متمرکز.
آنقدر درگیر مطلب در حال کارش است که سلام مرا بار اول نمیشنود. با سلام بلندتر موفق به جلب توجهش میشوم. گفتم مرضیه فرهاد ابراهیمی استم خبرنگار آژانس باختر،با لبخندی دوستانه خواستِ مرا برای انجام مصاحبهپزیرفت.
شفیقه حیدری از سابقهدارترین خبرنگاران زن درهرات است. کسی که به مسلکش عشق میورزد و زندگیاش را وقف آن کرده است.
عشق به مسلک او را واداشته است که برای پرداخت هزینهٔ چاپ دو عنوان کتاب تحقیقیاش در حوزهٔ خبرنگاری؛ برای یکی زمین میراثیاش را بفروشد و برای چاپ عنوان دیگر، از خرجش بکاهد و معاش ماهوار خود را صرف هزینهٔ آن کند.
او نزدیک به دو نیم دهه است که تنها در روزنامهٔ اتفاق اسلام مشغول فعالیت رسانه یی است. کسی است که فراز و فرودهای زیادی را در این عرصه نظارهگر بوده است
از او در باره تحصیلات و چگونگی ورود به عرصهٔ خبرنگاری پرسیدم. با آه بلندی که نشان از بیمهری دوران است شروع به صحبت میکند. از زمانی میگوید که در آوان جوانی، پس از فراغت از مکتب و سه سال کار خبرنگاری در روزنامهٔ اتفاق اسلام، برای کسب دانش مسلکی ژورنالیزم در سال ۱۳۶۶ه.ش وارد شهر تاشکند پایتخت کشور ازبکستان شد.
حیدری میگوید: پس از ختم دورهٔ لیسانس در راستای ارتقای ظرفیت علمی و مسلکی، ماستری ام را نیز در تاشکند به پایان رساندم. اما پس از ختم تحصیل و برگشت به کشور در سال ۱۳۷۲، در اثر تحولات سیاسی و ملحوظات مسوولان وقت؛ فرصت کار برایم داده نشد و خانهنشین شدم.
او افزود: هرچند تا قبل از ورود به کشور و در زمان تحصیل رویاها و برنامههای فراوانی در راستای کار مسلکی در سر میپروراندم، اما تحولات سیاسی و نامهربانی روزگار در دوران خانهنشینی، مرا دلسرد نساخت و با برگزاری صنوف آموزشی در خانه، نزدیک به سیصد تن از دختران علاقهمند به آموختن را سواد آموختم و پس از رفتن طالبان دوباره در روزنامه اتفاق اسلام به کارم شروع کردم.
حیدری افزود:” با این که در دوران طالبان در دفتر هبیتات با معاش معادل به ۱۲هزار افغانی در ماه کار میکردم، اما به محض مهیا شدن فرصت کار دوباره در حوزهٔ روزنامهنگاری؛ نسبت علاقهٔ شدیدم به این مسلک، کار دفتر را ترک کردم و معاش ماهوار ۲هزار افغانی در روزنامه را به آن معاش بلند ترجیح دادم.”
از او در بارهٔ چگونگی تالیف کتابهای “نود سال خبر” و “هرات در مسیر اطلاعات” پرسیدم.
پس ازدرنگی گفت:” کتاب نود سال خبر حاصل پنج سال تلاش و تحقیق من در باره روزنامه اتفاق اسلام از زمان تاسیس تا نود سالگی آن است.
در این کتاب سعی کردم که با مطالعهٔ کلکسیونهای به جا مانده از روزنامه و تحلیل محتوای آن، تمامی فراز وفرودهای این روزنامه وزین را در درازای تاریخ به بررسی بگیرم و با چاپ کتاب برای این روزنامه تاریخی و وزین تذکرهٔ تاریخی بسازم.”
او میگوید که برای دسترسی به تمامی شماره های چاپ شدهٔ روزنامه، سراغ کلکسیونهای شخصی بعضی از فرهنگیان رفته است و از آنان یاری خواسته است.
او همچنان در بارهٔ کتاب “هرات در مسیر اطلاعات” میگوید: در این کتاب نیز تاریخ صد ساله رسانههای هرات را اعم از چاپی،شنیداری و دیداری گرد آورده است و تمامی آنها را در درازای صد سال گذشته معرفی کرده است و به بررسی گرفته است.
از وی در بارهٔ درنگ چندلحظه در پرسش بالا پرسیدم. با خندهٔ نسبتاً بلند اما آمیخته با درد و گلایه گفت:” درنگ من بهخاطری بود که این تلاشها مورد بیمهری قرار گرفت و آنگونه که باید استقبال نشد و از این کتابها تا کنون در کدام محفل رسمی رونمایی نشده است.”
پرسیدم این بیمهری و عدم استقبال قطعاً باعث شده است که دیگر شفیقه حیدری کار تحقیقی نکند و چیزی ننویسد؟
باز هم با خندهٔ بلند اما اینبار از سر شوق و علاقه گفت:” کاملاً در اشتباهی. هماکنون روی دو عنوان کتاب تحقیقی دیگرم در حال کارم. یکی در باره سیر تحولات تاریخی صد سال اخیر کشور است که بیشتر از نیمش تمام شده است و به زودی چاپ میشود.”
او در ادامه گفت:” کار من بهخاطر عشق من به مسلک، مردم و شهرم است. من برای زندهماندن هویت فرهنگی این دیار کار کردم و تا زنده ام در این راستا خالصانه تلاش میکنم و هیچ گاهی خسته نمیشوم.”
حیدری مصاحبه را با این گفته « کار فرهنگی ارزش یادآوری را دارد و اگر کسی میخواهد با کار فرهنگی و پژوهشی نام و هویت تاریخی شهر خود را زنده نگهدارد، باید تشویق و تقدیر شود.» به پایان رساند.