با تورید بیشتر گازمایع، ما شاهد کاهش قیمتِ آن  در بازارهای کشور خواهیم بود

تبصره

 کابل، ۴ اسد،  باختر

 امارت اسلامی برای کاهش قیمت  تیل و گاز در بازار های کشور برنامه های را روی دست گرفته است، خریداری تیل از ایران  و ازدیاد واردات گاز از ترکمنستان بخشی از این اقدامات است.

مبصر آژانس باختر مینگارد؛ در روز ها و ماه های اخیر قیمت تیل و گاز در بازار های کشور سیر صعودی داشته است، بلند رفتن قیمت این دو ماده سوختی، اثر مستقیم بر زندگی مردم داشته است و باعث صعود قیمت دیگر کالا ها در کشور شده است، بخصوص کرایه ترانسپورت شهری وقیمت انتقالات در شاهراه ها را بیشترکرده است.

امارت اسلامی به منظور غلبه بر این مشکل، برنامه هایی را روی دست گرفت که با تطبیق آن امید میرود که نرخ  این دو ماده سوختی در کشور کاهش  یابد و از بار مشکلات اقتصادی مردم ما تا حدی کاسته شود.

دفتر معاونت اقتصادی ریاست الوزرا دیروز بعد از برگزاری نشست مشترک با وزارت صنعت و تجارت، مشاورین ارشد معاونیت اقتصادی ریاست‌الوزراء، اداره ملی ستندرد و شرکت دولتی نفت و گاز مایع افغانستان، تعهدات شرکت‌های وارد کنندۀ گاز مایع از کشور ترکمنستان را بررسی کرد و بر تورید بیشتر این ماده سوختی و عرضه آن به یک نرخ مناسب تاکید کرد.

قرار است شرکت های وارد کننده  ده‌ها هزار تن گاز مایع را که در حال حاضر در بنادر کشور انبار شده اند از حیرتان، آقینه و تورغندی وارد بازارهای کشور کنند و همچنان  در روز های نزدیک هزاران تن گاز دیگر را از ترکمنستان خریداری و به کشور انتقال خواهند داد.

مقام های امارت اسلامی امید وار اند که با تورید این مقدار گاز، شاهد کاهش چشم ‌گیر قیمتِ آن  در بازارهای کشور باشیم.

این درحالی است که هفته گذشته وزارت مالیه به منظور جلوگیری از افزایش قیمت نفت در بازار‌های کشور قرارداد خرید 250 هزارتُن نفت را با ایران امضا کردند.

باید گفت که صعود قیمت مواد سوختی در کشور عوامل متعددی دارد که یکی آن  جنگ میان اوکراین و روسیه است، جنگی که قیمت غله و مواد سوختی را در جهان به گونۀ بی سابقه یی افزایش داده است که افغانستان نیز از تاثیر آن بی بهره نمانده است.

جنگ روسیه و اوکراین تنها یک عامل آن است مگر ازدیاد قیمت مواد سوختی و مواد اولیه دیگر در کشور عوامل دیگری هم دارد، نقش مافیایی شماری از شرکت های توریدی، رقابت های ناسالم میان شرکت های تورید کننده و در حالاتی هم هماهنگی شان برای ازدیاد و تعین قیمت مواد سوختی، احتکار و قاچاق این مواد به بیرون از کشور هم عواملی اند که می تواند بر ازدیاد قیمت مواد سوختی اثر گذار باشد.

شماری از باشندگان کابل و شهریان  شهر های کشور به این باور اند که درتجارت تیل و گاز دستان منفعت جو هم دخیل اند که به صورت دلخواه قیمت تعین میکنند و مواد نفتی را به نفع خود در بازار کنترول می‌نمایند.

تعدادی  از آگاهان امور اقتصاد به این باور اند که اتکای کامل حکومت به رعایت اصل بازار آزاد در کشور و عدم مداخله در آن، استفاده جویان را جسارت بخشیده است  تا آنچه را که دل شان می خواهد  انجام دهند، در حالی که در بسیاری جوامع حتی کشور های سرمایه داری که متعقد به بازار آزاد اند، دولت در موارد خاص، حق مداخله در بازار را برای خود محفوظ دانسته اند. 

برخی از کارشناسان هم با توجه به حساسیت مسئله تورید بعضی از اقلام مصرفی مانند مواد سوختی،مداخله حکومت در بازار را به عنوان یک رقیب ضروری می‌دانند، حتی شماری باور بر این دارند که حکومت مانند گذشته، تورید و واردات بعضی از اقلام مانند تیل و گاز را در انحصار خود گیرد تا نرخ مواد نفتی و گاز دچار نوسات نشود، زیرا با حضور حکومت در بازار،  شرکت های بخش خصوصی نمی‌توانند بر سر تعیین نرخ تبانی کنند.

 از دید کار شناسان اقتصادی این کار نمی تواند  تعریفی ازاقتصاد حکومتی باشد اما مداخله حکومت از طریق تورید انحصاری و یا هم  تنظیم نرخ‌ها و وضع قوانین می‌تواند مشکل نوسانات در بازار را تا حدی بر طرف نماید.

مداخله در بازار و یا هم وضع قوانین جدید و یا تعلیق قوانین گذشته همه جز تدابیر شمرده میشوند که حکومت ها برای مدیریت نرخ شماری مشخص از اقلام مصرفی  روی دست میگیرند.

با آن که امارت اسلامی خیال و برنامه یی برای مداخله در بازار ندارد، مگر اتخاذ تدابیر برای کنترول بازار و کوتاه کردن دست منفعت جویان، یک امر ضروری است بخصوص، اتخاذ تدابیر احتیاطی و یا برنامۀ بدیل می تواند پاسخی در برابر خود خواهی و منفعت طلبی های آنانی باشد که منافع عامه را نادیده میگیرند با استفاده از مجبوریت های مردم و ازدحام در بازار خرید، برای خود زر اندوزی  میکنند.

این کار برای امارت اسلامی پوشیده نیست چنانچه معاونیت اقتصادی ریاست الوزرا بتاریخ ۱۴ سرطان همزمان با بلند رفتن نرخ تیل و مواد سوختی در کشور، از دست داشتن برخی حلقات در افزایش نرخ تیل و مواد سوخت خبر داد و در اعلامیه یی  تذکر داد و گفته بود که گزارش‌هایی مبنی بر دست ‌داشتن برخی از حلقات در افزایش قیمت نفت دریافت کرده‌است در اعلامیه تاکید شده است «در صورت ثابت‌شدن این وضعیت با عاملان آن برخورد جدی صورت می‌گیرد.»

این نمایانگر آن است که نظارت بر بازار تورید و خرید وجود دارد.

خرید تیل از ایران و بعد هم برگزاری نشست مشترک میان وزارت صنعت و تجارت، مشاورین ارشد معاونیت اقتصادی ریاست‌الوزراء، ادارۀ ملی ستندرد و شرکت دولتی نفت و گاز مایع افغانستان و شرکت‌های وارد کنندۀ گاز مایع برای تورید بیشتر گاز و مدیریت فروش در بازار جز اقدام های اند که  نشان میدهد قیمت مواد نفتی و گاز در کشور کنترول خواهد شد و به زودی نرخ فروش این دو ماده سوختی نزول خواهد کرد. تحلیل سیاسی