باشندگان کابل سال نو را با سرگرمی های گونا گون تجلیل می کنند

کابل/۲۹حوت/ باختر
بهارفصل دوباره زنده شدن طبیعت و نویدِی‌ست برای تداوم زندگی. سال نوکه با نخستین روز فصل بهار آغاز می شود، بزرگ‌ترین جشن باستانی درافغانستان است که هرسال با فرا رسیدن ماه حمل وآغاز سال نو و بهار نو،این مناسبت به عنوان نوروز در ولایت های کشور با عرف وعنعنه های گوناگون تجلیل می شود. این که باشندگان کابل این مناسبت را چگونه تجلیل می کنند ، دراین خصوص احمد واصل بهزاد خبرنگارافتخاری آژانس اطلاعاتی باختر مصاحبه یی با پوهنمل صفیه رحیم استاد پوهنځی ارتباطات وژونالیزم پوهنتون کابل که باشندهٔ اصیل کابل است، انجام داده است که به توجه رسانده می شود. پرسش: باشندگان کابل کدام برنامه ها را قبل از سال نو انجام می دهند؟
پاسخ: بهار فصل رستاخیزودوباره زنده شدن طبیعت است و نویدی برای تداوم زندگی است یکی ازعنعنه های نیک سال نو نظافت وپاکی است که باشندگان کابل ازآغاز ماه حوت یا پانزده این ماه شروع به رنگ مالی، خانه تکانی وپاک کاری خانه های شان می کنند وتحولی درزندگی خود می آورند وخانه های خود را برای پذیرایی از مهمانان سال نو آماده می کنند. پرسش: باشندگان کابل غذا های مشخص برای شب سال نو می پزند؟
پاسخ: باشند گان کابل برای شب سال نو چلو، سبزی وکوفته آماده می کنند هرکی شب سال نو را درخانه های شان درمیان خانواده های شان برسفره می نشینند و غذای شب را میل می کنند .
پرسش: خانواده ها جشن سال نو را چگونه تجلیل می کنند؟
پاسخ: بزرگان خانواده برای اعضای خانواده لباس های جدید خریداری می کنند ،پسران بیشتر پیراهن و خامک دوزی می پوشند و دختران لباس محلی (گند افغانی ) می پوشند وچوری به دست می کنند بعد از تبریک گفتن سال نو به یک دیگر هفت میوۀ آماده شده را صرف می کنند و دختران و زنان به زیارت ها، باغ ها، سبزه زارها می روند وبه طور معمول تمام عضو های خانواده ها به تماشای بلند کردن جهندۀ زیارت سخی در تپۀ سلام ،به بند قرغه ،پغمان، باغ بابر، تپه زیبای استالف ، قصر زیبای چهلستون ، شهدای صالحین و یا به ولایت های دیگر می روند.
پرسش: هفت میوه چیست وچگونه تهیه می شود؟
پاسخ: هفت میوه شامل ؛بادام، چهارمغز، پسته، کشمش، زردآلو، کِشته وسنجد می شود که دو یا سه روز قبل از سال نو دریک ظرف منظم تر می شود که ازآن افراد خانواده وهم چنان مهمانان می خورند و همچنان خانواده ها در کابل به پختن سمنک نیز می پردازند.
پرسش: درمورد سمنک بگویید و باشندگان کابل چگونه به تهیۀ می پردازند ؟
پاسخ: بلی، به طورمعمول گندم شستشو می شود درظرف منظم هموار می شود وتکهٔ نخی را ترکرده برسرآن می اندازند وهر روزآن را آب می زنند که جوانه بزند بعد از سبز شدن گندم آن را از ماشین گوشت می کشند شیرهٔ آن را صاف می کنند و شیره را در دیگ همرای آرد مخلوط می کنند وبالای دیگدان می گذارند وآتش می افروزند و معمولا از ساعت چهار عصربه پختن آن آغازمی کنند و تادم صبح دختران با دف زدن وخواندن آهنگ های محلی به ویژه آهنگ سمنک شب را صبح می کنند و از سمنک پخته شده برای همسایه ها دوستان وخویشاوندان می فرستند.
پرسش: رسم و رواج نامزداران در سا ل نو چگونه است؟
پاسخ: جوانانی که نامزد دارند ،ابتدا خانواده پسر با تهیهٔ لباس، طلا، خینه، میوهٔ تازه ویک مقدار کلچه، ماهی پزیده شده وجلبی که خاص برای افراد نامزدارآماده می شود به خانهٔ دختر می برند بعد خانواده دختر نیز تحفه هایی چون لباس مردانه وشیرینی برای خانواده ٔ داماد می فرستد.
پرسش: باشند گان کابل در سال نو به کدام سرگرمی ها می پردازند؟
پاسخ: زیادترمردم به این باوراند که اگر درروزاول سال خوش باشی تا آخر سال خوش می باشی زیادتر جوانان کاغذ پران بازی می کنند به پارک ها، باغ ها وسبزه زارها می روند وازاین روز استقبال گرم می کنند.
پرسش: چه تفاوت هایی از گذشته تا به حال در تجلیل ازسال نو درمیان مردم کابل می بینید؟
پاسخ: تغییرهای اساسی را شاهد نیستم ،اما دلیل هایی که سبب کم رنگ شدن تجلیل از سال نو درمیان خانواده ها ازاین جشن ملی شده است، وجود نا امنی ،مشکل های اقتصادی و سُنت ها و باورهای نادرست ترویج شده در میان مردم است.
پرسش: نظر شما در باره تاریخچهٔ تجلیل ازسال نو چیست؟
پاسخ: تاریخچهٔ تجلیل از جشن سال نو برمی گردد به تخت نشینی اولین پادشاه آریانای کهن(یما) که درهمین روز صورت گرفت ومردم هر سال روز اول سال راجشن می گیرند.
احمد واصل بهزاد