تبصره

کابل/ ۱۴ سرطان/ باختر

وقایع و پیشرفت های تازۀ سیاسی در افغانستان٬ نگرانی ها از پیشروی این کشور به سوی یک جنگ داخلی را بیشتر کرده است٬وقت آن است که طرف های درگیر مسوولانه عمل کنند که اوضاع به سمت مثبت مدیریت شود.

مفسر آژانس باختر می نگارد؛ با اعلام خروج نیروهای خارجی از افغانستان٬ جنگ و خشونت در کشور بیشتر شده است٬ اظهار نظر های متفاوت به پیچیدگی اوضاع افزوده است و مردم در زیر فشار یک جنگ روانی هم قرار گرفته اند٬ شمار زیادی از کشورهایی که تا دیروز ادعا می کردند که بازگشت افغانستان به عقب٬ محال است اکنون خود مشکلات جاری در افغانستان را بزرگ نمایی می کنند و از آیندۀ تاریک و مبهم افغانستان می گویند.

شماری از دولت‌های خارجی و شماری از کار شناسان سیاسی می گویند که خروج غیر مسوولانه آمریکا از افغانستان می‌تواند آیندۀ این کشور را به سمت جنگ  بی‌پایان سوق دهد آنان تبلیغ می کنند که گویا گسل‌های امنیتی در افغانستان فعال شده  است و این کشور به سمت جنگ داخلی حرکت می‌کند.

 این حرف دقیق است که در روز های اخیر افغانستان بیشتر ناامن شده است  مگر گپ آخر نیست و اگر مردم و سیاست ورزان کشور بخواهند می توانند٬ این فرصت را ایجاد کنند که افغانستان از وضعیت اسفبار کنونی به خوبی عبور کند.

این حرف قابل درک است که امریکا از اول با اتکا به برنامه های راهبردی خود به افغانستان آمد٬ برای آمدن و لشکر کشی به این کشور بهانه های زیادی داشت٬ ورود امریکا از همان اول تا امروز عاری از مشکلات نبود٬ امریکا با متحدین خود با شعار های وارد شدند مگر هیچکدام آن شکل عملی را به خود نگرفت٬ در حضور داشت امریکا٬ افغانستان رشد بنیادی را تجربه نکرد٬ در عوض ساختارظاهری در این کشور شکل گرفت که با اوضاع و احوال افغانستان سازگاری نداشت٬ به جای رشد مثبت٬ به مشکل تولید و قاچاق مواد مخدر افزوده شد٬ تضاد های قومی بیشترشد٬ فساد اداری به یک پدیدۀ افغان شمول مبدل شد و بیشتر ترویج شد٬ برای بهبود وضعیت حقوق بشری تنها شعار داده شد در حالی که عساکر خارجی خود به گونه یی ناقص حقوق بشر شدند٬ به جای تمرکز بر هسته های سازمان های هراس افگن در منطقه٬ ده و قریه افغانستان آماج قرار گرفتند٬ امریکا هیچگاهی در فکر رشد افغانستان انکشاف این کشوروبه شعار های چون تامین حقوق بشری٬ دموکراسی … عمل نکرد و صد ها ناهنجاری دیگر که می تواند این گفته ها را توجیه کند که امریکا در افغانستان نخواست موثر کار کند٬ منافع شان ایجاب کرد، آمدند و حالا که منافع شان ایجاب می کند می روند٬ آمریکا براساس سیاست های راهبردی خود به دنبال خروج از منطقۀ غرب آسیا و تمرکز بر روی رقیب اصلی یعنی چین است. بر همین اساس پس از عقد توافق نامۀ دوحه میان آمریکا و طالبان، نیروهای آمریکایی باید در چهار مرحله افغانستان را ترک کنند.  تا این جا کار امریکا بود٬ و حالا که می روند از خود زشتی و ناهنجاری های زیادی را به جا مانده می روند.

یکی از این ناهنجاری ها ادامۀ جنگ در کشور است٬ پس از انعقاد توافق نامۀ دوحه در عوض تقویت مذاکرات میان گروه‌های افغانی، ما شاهد آغاز موج جدید از جنگ و خشونت در کشور استیم٬ جنگ که در آن افغانان صرف نظر از وابستگی شان٬ جناح بندی شان٬ قوم و زیان و ملیت شان کشته می شوند. 

حالا نوبت افغانان است که چگونه با ناهنجاری و زشتی های مبارزه و ایستادگی می کنند که افغانستان بعد از خروج نیروهای خارجی به ارث برده است٬ وضعیت در افغانستان سخت ملتهب و نگران کننده است٬ اگر به گفته ها و سر و صدا های کشور های بیرونی از امر یکا تا اروپا٬ روسیه و پاکستان گوش دهیم همه در یک جنگ روانی علیه مردم ما قرار گرفته اند و چنان می گویند و می خندند که گویا با خارج شدن نیروهای خارجی از افغانستان مردم آن به جان هم می افتند و افغانستان به یک جنگ داخلی بی پایان خواهد رفت٬ اگر به عمق برنامه های راهبردی کشور های دور و نزدیک دقیق شویم ادامۀ جنگ در افغانستان جز همین برنامه ها است ٬ ادامۀ جنگ در افغانستان می تواند٬  هرحرکت و تصمیم بعدی این کشورها را در مورد افغانستان و مسایل دیگر منطقه یی توجیه کند٬ در حالی که افغانستان و مردم ٖآن قربانی این بازی های رذیلانه اند.

وقت آن است که طرف های دیگر مسوولانه عمل کنند و اوضاع را به سمت مثبت مدیریت کنند.

 وضعیت ناهنجار که در افغانستان شکل گرفته است می‌تواند فرصتی هم باشد که جناح های درگیر٬ درک بهتر از کشور و مردم  خود پیدا کنند با انجام مذاکرات معنا دار٬ فراگیر و دارای آجندای ملی٬ بن بست جاری را بشکنند و دور از نظارت و خواست های بیگانگان باهم گفت وگو کنند٬ راه حل مشکلات را نشانی کنند و راه تامین ثبات در کشور  را در پیش گیرند 

مردم افغانستان در سایۀ سیاست ورزان کشور شان باید ثابت کنند توانایی مهار تنش های جاری را دارند و می توانند تحمل پذیر باشند و یک دیگر را درک کنند .

اکنون نیروهای ایتلاف به رهبری آمریکا، پس از 20سال با 7 هزار کشته، صد ها زخمی خاک افغانستان را ترک می کنند مگر زشتی های را از خود به جا می گذارند لازم است که جناح های درگیربا توجه به منافع و امنیت ملی کشور تصمیم گیرند و به بازی و خطا کاری های بیگانگان  در پناۀ وحدت ملی پاسخ گویند.

  کشور های مغرض هم باید بدانند که تحولات جاری در در افغانستان با آن که  نشان دهنده آینده‌ یی مبهم و پیچیده را می‌دهد مگر ادامۀ  سناریو جنگ در افغانستان٬پیامدی های ناگواری در سطح منطقه و جهان هم  خواهد داشت و نقشه امنیتی منطقه را دگرگون کرده و به شکل مستقیم سبب رشد تنش و ازدیاد فعالیت های تخریبی در منطقه خواهد شد و گروه های هراس افگن را بیشتر فعال خواهد کرد٬ پس نباید از آب گل آلود ماهی گرفت.  تحلیل سیاسی